Ülke genelinde ilk Tarım Kredi Kooperatif marketi 2017 yılında açıldı. Herkes umutlandı. Pahalılık ile rekabet edecek, yüksek karla çalışan diğer ulusal marketleri bir yerde dize getirecek beklentileri herkesi heyecanlandırmıştı.
Belki bir yıl kadar birçok ürün piyasa fiyatlarının altında satıldı. Satılmaya çalışıldı. Alış-verişe gidenlerin her şeyden önce “Kooperatif ürünüdür. Daha lezzetli, daha kalitelidir.” Mantığı, düşünceleriyle epey müşterisi olan kooperatif marketlerin bugününe baktığımızda, giden müşterilerin birçoğundan memnuniyetsizlik duymaya başladım.
Birçok ürün piyasa marketlerin üstünde kalması, ilk yıllardaki gibi her üründen artık bulunmuyor oluşu, Tarım Kredi Kooperatif Marketlere olan ilgiyi azalttı. Meyve ve sebzelerin piyasayla rekabeti olmadığı gibi, kendi üyelerinden olması gereken her çeşit zeytinyağı, olmadığını, birçok ürünün raflardaki yerinin boşaldığını veya başka, piyasada bol olan ürünlerle doldurulduğunu görüyoruz.
Tarım Kredi Kooperatif Marketlerin ülke genelindeki sayısı,4000’i geçtiği halde, halkımızın büyük bölümünün pahalılıktan şikâyeti, yaşadığı geçim zorlukları bir türlü engellenemiyor.
Niçin?
Kooperatif marketlerin Türk çiftçisine hizmeti öncelikliyse, buralara üye çiftçiler çok memnunsa, on binlerce, yüz binlerce insan istihdam edilmek de öncelikliyse, ortada büyük çoğunluğu memnuniyeti varsa; o zaman şu soruyu sormak isterim:
—Tüketici niçin memnun değil? Neden şikâyet ediyor? Fiyat dengesi ve istenen kalite oluşturulamadı mı? Bu marketlere alınan çalışanların market bilgisi ve eğitimi yeterli midir?
Tekirdağ’da birçok şubeye bizzat kendimde gidiyorum. Genç insanların, çocuklarımızın oralarda çalışmasını, iş bulmalarını mutluluk içinde seyrediyorum. Bunun yanında çalışanların diğer ulusal veya yerel market çalışanları gibi müşteriyle çok daha samimi ilişki korumadığını da gözlemliyorum. İstisnalar olmak şartıyla…
Bildiğimiz kadarıyla uygar dünya, hangi işe eleman alacak olursa olsun, o çalışanın iş bilgisini, görgüsünü, psikolojik durumunu titizlikle gözden geçiriyor. Çünkü buralarda bire bir ilişkiyi, müşteri market bağlarını çalışanların deneyimi, becerisi belirliyor.
Çalışan bu iş için hazırlanmadı ve gerekli eğitimi almadıysa, kalbi çok iyi, temiz de olsa verebileceği hizmet sınırlı olacaktır. Çalışanların titizlikle seçilmesi ve eğitimlerden geçirilmesi kadar rafların sağlıklı ve ucuz ürünlerle dopdolu olması, bu marketlerde istikrara ulaşılmış olsa çoktan market kapılarında kuyruk olurdu.
Et Balık Kurumu kuyruklarını tüm ülke biliyor. Geceden kuyruğa giden insanlar, birkaç kilo eti alabilmek için saatlerce bekliyor. Halk Ekmek satış noktalarında da öyle…
Demek ki halkımıza kaliteli ve uygun fiyatlı bir ürün satmaya başladığınız an; ekonomisi; alım gücü düşmüş olan halkımız, iyi ve ucuz ürünün kokusunu, nerede satıldığını hemen öğreniyor ve koşarcasına gidiyor.
Şimdi, sıklıkla duyuyorum; “ Tarım Kredi Kooperatifleri isteneni veremedi. Olmadı. İlk zamanlardaki mal çeşidi ve uygun fiyat yok.”
Herkes biliyor ki, artık 5 veya 10 TL için onlarca market dolaşan var. Ayağına kimse üşenmiyor. Bir yandan cüzdanlar düşünülüyorken, bir yandan da “ Daha sağlıklı ürün nasıl alabilirim” düşünceleri herkesi sarmış durumda…
Kooperatif Marketler piyasa dengesi düşünülerek belli malları getirmiyor, bazı malların çeşidini azalttıysa, o zaman piyasayı tam manasıyla üretken, rekabetçi, kaliteli ve ucuz satması için bir sürü iktisadi yollar var.
Tüketiciler olarak Tarım Kredi Kooperatif marketlerin sayısının çoğalması değil, içlerinde bulunan kooperatif ürünlerinin kalitesi ve bu ürünlerin her çeşidinin bulunmasını gönülden istiyoruz…
Türk çiftçisi de kazansın, Türk tüketicileri de memnun, mesut alış-verişini yapsın. Gençlerimize de iş imkânları açılsın; bütün dileklerimiz bunlardır…
