CHP yönetimleri, Kent Konseyleri, kooperatifler ve benzer çalışma grupları, ortak bir karar verme yöntemi olan sosyokrasiyi öğrenmeli ve uygulamalı.
Neden önemli?
Sosyokrasi, organizasyonların verimini arttıran bir yönetişim modelidir.
Bu modelde grup aidiyeti güçlenir, yaratıcı fikirler öne çıkar, amaca yönelik zorluklar daha kolay aşılır.
Detaylar:
Sosyokrasinin 4 ana ilkesi vardır:
1- Kararlar tüm katılımcıların onayı ile alınır.
Karar aşamasında grup üyelerinin itirazları dinlenir.
Herkesin onayladığı, en azından itiraz etmediği bir karar kabul edilir.
2- Grup üyeleri konuları ayrı çemberler oluşturarak tartışırlar.
Sosyokrasi, yukarıdan aşağı yönetilen bir model değil, herkesin eşit olarak katıldığı bir yapıdır.
Yatay örgütlenmiş çemberlerin hedeflerine ulaşmada kendi süreçlerini oluşturur.
Çemberler ayrıca kendilerinin ve her üyenin gelişiminden sorumludur.
3- Çemberler birbirlerine ve bir merkezi çembere bağlıdırlar.
Her çemberden iki üye bir diğer çemberle bağlantı kurma görevini üstlenir.
Bağlantı görevi gören bireyler, hem kendi çemberlerinde, hem de merkez çemberinde üye olarak işlev görür.
Bu bağlantılar, çemberler arasında bir geri bildirim döngüsü oluşturur.
4- Çemberlerde kimin hangi görevi alacağı, diğer üyelerin onayı ile saptanır.
Çemberin üyeleri kendilerini veya çemberin diğer üyelerini aday gösterir ve nedenlerini sunar.
Çember üyeleri itiraz edebilir, birkaç tur boyunca süren tartışmalar olabilir.
Uygulamaya nasıl başlayabiliriz?
Sosyokrasi, organizasyonların sürekli yönetim şekli olabileceği gibi, sadece belli projeler için de ele alınabilir.
Örneğin, eşit üyelerin oluşturduğu, amaçları ve sorunları belli bir süt kooperatifi, sürekli sosyokrasi ile yönetilebilir.
Bir kuruluşun yönetim biçimini sosyokrasiye dönüştürmek için önce, mevcut yönetim yapısının istenen şey olmadığı ve sosyokrasinin durumu iyileştirebileceği fark edilmeli.
Sonra organizasyonda yöneticiler dahil herkes sosyokrasi eğitimi almalı.
Sosyokrasi konusunda anlaşmaya varıldığında, yönetimin organizasyondaki rolüne dair ayrıntılar tasarlanmalı.
Hedefler, çalışma alanları, temel roller, vizyon, misyon tanımlanmalı.
Yönetim sistemi için, güç dinamiklerine dikkat edilerek, bir yönetim anlaşması hazırlanmalı.
Mahalle /Komşu birlikleri için sosyokrasi ideal bir yöntemdir.
Avrupa konseyi destekli bir girişim olan SoNeC’in, Sosyokratik Mahalle Birlikleri konusunda yararlı bilgiler içeren bir kitapçığı bulunuyor.
SoNeC’e göre, mahalle birlikleri, bir sivil toplum kuruluşu, belediye veya halkın girişimiyle başlatılabilir.
Bu hareket bir küçük grubun ortaya çıkıp sosyokrasiyi öğrenmesi, amaçları, çalışma şekillerini belirlemesi şeklinde başlayıp genişleyebilir.
Kent Konseyleri bu alanda çok etkili olabilir.
CHP yönetim kurulları da sosyokrasiye benzer yöntemler kullanarak, daha verimli toplantılar yapabilir.
Örneğin, katıldığım bazı CHP İlçe yönetim kurulu toplantılarında, basit şikayetler, köfte parasını kimin ödeyeceği gibi konular uzun uzun tartışılırdı.
Kuruldaki birkaç kişinin ilgilendiği bu sorunlar tartışılırken, diğer üyeler sıkıntıdan patlardı.
Bu vakit israfını önlemek için, gündem maddeleri oturumun başında ilgili üyeler arasında paylaştırılabilir, onların kuracağı masalarda, ayrı odalarda tartışılabilir, varılan kararlar toplantının son yarım saatinde kurula sunulup oylanabilir.
Kaynaklar
“Başka Bir Okul Mümkün Derneği”nin yayınladığı “Sosyokrasi Kitapçığı”: https://dernek.baskabirokulmumkun.org/wp-content/uploads/2022/10/sosyokrasi_kitapcigi.pdf
Kooperatiflerde sosyokrasi: https://sosyalekonomi.org/saglikli-isbirligi-icin-manifesto-sosyokrasi-ve-kooperatifler/
İzmir Belediyesindeki sosyokrasi eğitimi ve denemesi : https://www.linkedin.com/posts/mehmetkuzu_duyanlara-duymayanlara-tebrikleri-kabul-activity-7190372276255547392-g4Hb?utm_source=share&utm_medium=member_desktop
SoNeC’in kitabı:
https://sonec.org/wp-content/uploads/SoNeC-handbook-english.pdf
