Etkili bir parti olmak için parti içi demokrasi şarttır. Parti içi demokrasi için, içinde adil seçim yöntemleri yazılmış bir tüzük gereklidir. Adil seçimler, yetenekli her üyeye seçilme şansı vermelidir. Mevcut tüzüğe yapılan eleştiriler çoğunlukla üst yönetimi ilgilendiren konular. Temel sorun mahalle delegelerinde, ilçe yönetimlerinde, üye eğitiminde ve seçim yöntemlerindedir. Çözüm olarak aşağıdaki maddeleri öneriyorum.
Madde: Yeni üyelerin üyeliği her ay yapılan oryantasyon eğitimine katıldıktan sonra kesinleşir.
Açıklama: Parti Okulunun iki günlük Temel Siyasi Eğitimi yeterli sayıda üyeye ulaşamıyor. Daha kısa ve düzenli yapılan bir eğitim gerekiyor.
Madde: Diğer üyelerden 5 imza toplayıp başvuru formunu dolduran, en az bir yıllık üyelerin isimleri mahalle delege adayları çarşaf listesine yazılır.
Açıklama: Delegeliğin tamamen kalkmasını savunanlar var. Delegelik kurumu iyileştirilebilir. Mahalle delegeleri çarşaf liste ile veya orantılı blok sistemi ile seçilmeli. Masa başında isimleri yazılmamalı. Delegeler, seçilmek için üyeler arasında çalışma yapmalı. Temsil ettikleri arkadaşlarının adına karar vereceklerinin bilincinde olmalı. Delege sözcüğü yerine “üyevekili” sözcüğü kullanılabilir. Teknolojik gelişmelere rağmen, Liquid Democracy gibi uygulamalarda bile delegelik bulunuyor.
Madde: İl ve ilçe delegeleri seçildikleri dönem boyunca bir delege meclisi oluşturur, düzenli toplantılar yapar. Delegelere, mahalle temsilciliği gibi görevlerde, eğitimde ve adaylıklarda öncelik tanınır.
Açıklama: Delegelik bir siyasi partide seçimle gelinen ilk pozisyondur. Delegeler, kongrede oy kullandıktan sonra bir kenara atılmamalı.
Madde: Mahalle delegelerinden parti meclisine kadar, bütün parti içi seçimlerde, blok liste uygulanıyorsa, listelerin ve bireysel adayların aldığı oylar d’Hondt yöntemiyle orantılı olarak değerlendirilir.
Açıklama: d’Hondt sistemi milletvekili ve belediye meclis üyelerinin seçimlerinde kullanılıyor. Parti içi seçimlerde de kullanılabilir. Örneğin, 400 üyenin oy kullandığı, blok liste ile yapılan bir mahalle delege seçiminde, bağımsız bir adayın, seçilecek 70 kişi arasına girebilmesi için d’Hondt sisteminde 6 oy alması yeterli. Böyle adil bir yöntemde kadın veya genç kotasına gerek yok. Bu kişiler kendi güçleri ile seçilebilirler. İlçe yönetim kurulları da çarşaf liste veya orantılı blok ile seçilmeli. Bağımsız düşünen, bireysel bir aday, yönetim kuruluna girip, mezhep, hemşeri, mahalle arkadaşları gibi oligarşik grupları delebilmeli.
Madde: Ön seçimler “onay” oylaması yöntemiyle yapılır.
Açıklama: Basit çoğunluk yönteminde, örneğin 6 aday varsa birisi yüzde 17 oy alarak birinci çıkabilir. Bir seçmenin birden çok adayı işaretleyebildiği onay oylamasının, en çok seçmen memnuniyeti yaratan bir yöntem olduğu biliniyor.
Madde: Belediye meclis adayları her mahallede kurulacak sandıklarda seçilir. Partinin listesi bu kazanan üyeler ile hazırlanır.
Açıklama: Kuvvetler ayrılığı yerel yönetimlerde de olmalı. Belediye meclis üyeleri halkın sorunlarını meclise getirip savunacak kişiler olmalı.
Madde: Seçim ve Siyasi Partiler yasalarındaki maddelere uymak için resmi parti içi seçimler ve kongrelerden önce ön-ön-seçimler ve hazırlık kongreleri yapılabilir.
Açıklama: Yenilikçi yöntemlerin denenebilmesi ve adayların tanınabilmesi için bu madde, seçim sürecini yönetenleri cesaretlendirebilir.
