Şehrimizde, sizce kaç tane köy okulu var? Cevap, sıfır. Sebebi, biraz ironik. Şehrimizde, köy okulu yok çünkü köy yok.Köyler, mahalleye çevrilince, köy okulu tanımı ortadan kalktı. En azından, kalkmış gibi oldu. Sorun devam ediyor ancak sorumluluk bitti. Kırsal mahallelerde (eski adıyla köylerde) bulunan okullar, birer birer kapatıldı.
Kapatılan okullarda okuyan öğrenciler, civar köylerdeki okullara yönlendiriliyor. Genellikle, köylerde yaşayan öğrenciler, şehirdeki okulları seçiyor. Şehirdeki okullara gelen köylü öğrenciler, şehirde yaşamayı tercih ediyor.Köylü öğrenciler köylerden uzaklaşınca, babadan oğula geçen tarım sisteminde büyük aksaklıklar ortaya çıkıyor.Gelecekte, bu durum kendini çok daha fazla gösterecek. Köylerde yaşamak, bırakın gençleri, şuan çiftçilik ile uğraşan tarım emekçileri için bile avantajlı değil.
***
Tarlasını terk edenlere:“Bu ülkeyi doyuracak efendiler lazım. Siz, bizim her şeyimizsiniz. Tarımsız olmaz, tarlanızdan vaz geçmeyin.” diyemiyoruz.Maalesef ki, özellikle küçük çiftçi için tarlayı bırakmak daha avantajlı.Büyük çiftçilerin keyfi yerinde, zaten küçük çiftçilerin tarlalarını bırakması onların işine geliyor.
Babalar, oğullarına tarımı öğretmedikçe; birkaç zengin, ülkenin tarımını ele geçirecek.Babadan oğula geçen tarımın tek yolu, öğrencileri köylerinde okutmak.Bazı söylemlere; gerçeklikten beslenen söylemlere göre; köylerdeki 5-10 öğrencinin okuması için okul çalıştırmakpahalı. Şehirdeki öğrencilere okul yetiştiremezken, köylere harcama yapmak mantıklı değil.Bu söylem, beni çok üzüyor.
Eğitimde maliyetin hesaplanması, kâra bakılması beni çok üzüyor.Eğitim, maliyet hesabıyla verilecek bir şey değildir. Kesenin ağzı, sonuna kadar açılmalı. Maliyet hesabı yapılırsa, köy enstitüleri kapatıldığında olduğu gibi tarım büyük oranda zarar görür. “Köylü adam okumaz, cahildir.” algısı oluşur.Bu tamamen yanlıştır. Köylüler, imkânlar tanınırsa geçmişteki örneklerde olduğu gibi aydınlardan bile daha bilgili, kültürlü olabilir.
Bu maliyet hesabı yüzünden, geçmişte ve günümüzde yapılmayan birçok köy okulu var.Köy okullarını, maliyetli yapmamak için birçok yöntem de vardı aslında. Köy okulları, özellikle köylerde hala gençler varken yapılması planlanan ancak maliyetten ötürü yapılmayan köy okulları; birkaç sınıflı kerpiç binalar olsaydı, kime ne zararı olurdu? Bunu anlamakta, zorluk çekiyorum.
Köy okullarının kapatılmasında bir diğer etken, köy okullarının çok büyük binalar olması diye söyleniyor.Köylerin hepsini toplasanız bile, öğrenci kapasitesinin yarısı dolmuyor.Belki eskiden doldururdu, şuan doldurmuyor.Maliyeti yüzünden, bu “masraflı” köy okulları kapatılıyor.
Maliyetin, kitlelerin eğitimini etkilemediği bir düzen gerekli bizlere.
Laik, eşitlikçi, bağımsız, adil, dış etkenlerden arındırılmış… Erişilebilir ve parasız bir eğitim.
Bir hayal gibi geliyor ancak hakkımız.
Alana kadar da, susmayız.
